Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 2 ára.
Stærstu atvinnugreinar í Dalabyggð eru landbúnaður og matvælaframleiðsla, en ferðaþjónusta sækir í sig veðrið.
Stærstu atvinnugreinar í Dalabyggð eru landbúnaður og matvælaframleiðsla, en ferðaþjónusta sækir í sig veðrið.
Fréttir 29. júlí 2021

Horfum á sameiningu sem uppbyggjandi sóknaraðgerð en ekki vörn

Höfundur: Margrét Þóra Þórsdótttir

„Okkar viðleitni miðar að því að styrkja stjórnsýsluna, sjá hvaða möguleikar eru fyrir hendi í því skyni að stækka og eflast. Í okkar huga er þetta sóknaraðgerð, við horfum svo á að við séum í sókn og að byggja upp en þetta verði ekki varnaraðgerð,“ segir Kristján Sturluson sveitarstjóri í Dalabyggð. Sveitarstjórn Dalabyggðar lét á liðnum vetri vinna fyrir sig valkostagreiningu varðandi hugsanlega möguleika á sameiningu við önnur sveitarfélög.

Markmið þess verkefnis var að greina styrk- og veikleika, tækifæri og ógnanir Dalabyggðar kæmi til sameiningar sveitarfélagsins við önnur. Valkostagreiningin á að auðvelda sveitarstjórn að meta hvort og þá við hvaða sveitarfélög hefja skuli sameiningarviðræður við. Bent var á 6 möguleika og völdu þátttakendur á rafrænum íbúafundi á milli þeirra. Fýsilegast þótti að snúa sér fyrst til nágranna í Helgafellssveit og Stykkishólmi og Húnaþingi vestra.

Dalabyggð liggur að Breiðafirði og nýtur einstaks umhverfis og lífríkis fjarðarins.

Þráðurinn tekinn upp á ný í haust 

„Við höfum nú í júní átt fundi með fulltrúum í sveitarstjórnum Húnaþings vestra annars vegar og Stykkishólmsbæjar og Helgafellssveitar hins vegar. Þeir komu til skrafs og ráðgerða við okkur hér í Búðardal og við gerum ráð fyrir að endurgjalda heimsóknina með því að fara til þeirra í haust,“ segir Kristján. „Það er engin niðurstaða úr þessum fundum enda var það ekki ætlunin, þetta var samtal um möguleika og næstu skref,“ segir hann. Niðurstaða sveitarstjórnar í vetur hafi verið sú að hefja samtalið við áðurnefnd sveitarfélög, það hafi verið gert og verði þráðurinn tekinn upp að nýju á komandi hausti. 

Margir kostir fyrir hendi

Hugsanlegt nýtt sveitarfélag með Dalabyggð, Helgafellssveit og Stykkishólmi innanborðs yrði með 1.936 íbúa, en Dalabyggð og Húnaþing vestra hefði 1.854 íbúa. Fleiri kostir voru listaðir upp í valkostagreiningunni, einn þeirra var að horfa til Vesturlands, þ.e. að kanna sameiningu Dalabyggðar við Borgarbyggð, Eyja- og Miklaholtshrepp og Skorradalshrepp en við það yrði til sveitarfélag með 4.655 íbúum. Annar kostur var að taka 6 sveitarfélög við Breiðafjörð inn í eitt hugsanlegt sveitarfélag með 3.177 íbúa, en auk Dalabyggðar væri um að ræða Eyja- og Miklaholtshrepp, Grundarfjarðarbæ, Helgafellssveit, Reykhólahrepp og Stykkishólm. Þá er nefndur sá kostur að horfa til Stranda og Reykhólahrepps en við það yrði til sveitarfélag með 1.523 íbúum og samanstæði af fimm sveitarfélögum, Dalabyggð, Árneshreppi, Kaldrananeshreppi, Reykhólahreppi og Strandabyggð. Ef Húnaþing vestra kæmi með þessum áðurnefndum fimm sveitarfélögum yrði til sveitarfélag með 2.704 íbúa.

Dalabyggð er búsældarlegt landbúnaðarhérað 

Kristján Sturluson, sveitarstjóri í Dalabyggð.

Dalabyggð varð til árið 1994 við sameiningu sex hreppa á svæðinu en síðar bættust tveir við. Kristján segir sveitarfélagið landfræðilega stórt en það sé fámennt, íbúarnir um 640 talsins. Stærstu atvinnugreinar sveitarfélagsins eru landbúnaður og matvælaframleiðsla. „Þetta er búsældarlegt landbúnaðarhérað með margvíslega möguleika, en ferðaþjónusta hefur verið vaxandi hér um slóðir og skapað ný störf í stað þeirra sem tapast hafa og þannig að hluta til bætt tapið upp. Við búum svo vel að eiga mörg sérstæð náttúrufyrirbæri innan okkar samfélags sem draga að sér gesti, hér eru þekktar laxveiðiár og lághitasvæði með hverum og laugum,“ segir Kristján. Landbúnaður hefur aðeins verið á undanhaldi, sama þróun í Dalabyggð og hvarvetna um landið, búum fækkar og þau stækka en þurfa að jafnaði ekki mikinn mannafla í reksturinn.

Kristján nefnir einnig að samgöngur vegi þungt þegar horft sé til sameiningar, víða sé pottur brotinn þegar að þeim komi. Vegtengingar við bæði Snæfellsnes og Húnavatnssýslu gætu verið mun betri. Auk þess sé ástand héraðs- og tengivega ekki alls staðar gott. „Það er alveg ljóst að ef til sameiningar kemur, hver svo sem hún verður, þurfa samgöngur innan nýs sveitarfélags að vera eins greiðar og kostur er,“ segir Kristján.

Skiptir mestu að styrkja stjórnsýsluna

Hann segir að í hugsanlegum sameiningaviðræðum sé einkum horft til þess hvað Dalabyggð varðar að styrkja stjórnsýsluna, að tryggja þjónustu og vöxt í atvinnumálum. Fámenn sveitarfélög eigi erfitt með að sinna lögbundnum skyldum sínum og standa ekki undir þeim kröfum sem gerðar eru á ýmsum sviðum. Mörg þeirra kaupi þjónustu af nágrannasveitarfélögum. „Það má alveg setja spurningarmerki við sjálfstæði sveitarfélaga sem eru í þeirri stöðu að kaupa þjónustu af næsta sveitarfélagi. Með því fyrirkomulagi höfum við fært valdið á málaflokknum yfir til annarra, þeir fulltrúar sem íbúar sveitarfélagsins hafa kosið til að annast um sín mál hafa lítil áhrif, valdið á málaflokknum hefur færst út fyrir sveitarfélagamörkin,“ segir Kristján.

Dalabyggð er landfræðilega stórt sveitarfélag en fámennt, íbúarnir eru 640 talsins. 

Ný og endurbætt vorbók
Fréttir 18. mars 2024

Ný og endurbætt vorbók

Á vordögum tökum við í notkun endurbætta útgáfu að hinni góðu gulu vorbók sem er...

Fræðasamfélag í uppbyggingu
Fréttir 18. mars 2024

Fræðasamfélag í uppbyggingu

Í Mývatnssveit er verið að byggja upp svokallaða vettvangsakademíu fyrir kennslu...

Einkaframtak í gerð gönguskíðaspora
Fréttir 18. mars 2024

Einkaframtak í gerð gönguskíðaspora

Magne Kvam hefur tekið upp á sitt einsdæmi að leggja spor fyrir skíðagöngu á höf...

Íbúum utan borgarinnar fjölgar
Fréttir 15. mars 2024

Íbúum utan borgarinnar fjölgar

Yfirlit yfir þróun byggðar hérlendis er eitt verkefna Byggðastofnunar, en nýveri...

Kolefniseiningar tilvonandi tekjustoð í búrekstrinum
Fréttir 15. mars 2024

Kolefniseiningar tilvonandi tekjustoð í búrekstrinum

Oddný Steina Valsdóttir og Ágúst Jensson, bændur á Butru í Fljótshlíð, eru fyrst...

Fimm tegundir teknar af skrá
Fréttir 15. mars 2024

Fimm tegundir teknar af skrá

Samkvæmt niðurstöðum áburðareftirlits Matvælastofnunar fyrir innfluttan tilbúinn...

Loftslag
Fréttir 15. mars 2024

Loftslag

Gagnvirkur loftslagsatlas sýnir fortíð og spáir fyrir um framtíð.

Bændavakt á Búnaðarþingi
Fréttir 14. mars 2024

Bændavakt á Búnaðarþingi

Búnaðarþing er nú haldið á Hótel Reykjavík Natura. Á Bændavakt á vef Bændasamtak...