Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 3 ára.
Þegar greinarnar vaxa kvíslast þær og á endum þeirra myndast mörg blómbrum sem eru sérkennilega uppsnúin í fyrstu en opnast hvert af öðru og sýna þá sinn rétta lit.
Þegar greinarnar vaxa kvíslast þær og á endum þeirra myndast mörg blómbrum sem eru sérkennilega uppsnúin í fyrstu en opnast hvert af öðru og sýna þá sinn rétta lit.
Á faglegum nótum 13. október 2020

Silkivöndur er réttnefni á fallegu blómi

Höfundur: Ingólfur Guðnason

Silkivöndur (Eustoma, þekkist líka undir nafninu Lisianthus) er eitt af þessum fínlegu, afar fallegu afskornu blómum sem framleidd eru í gróðurhúsum hér á landi. Þessi blóm er hægt að fá í mörgum litum, hvítum, bleikum, bláum og gulleitum. Tvílit yrki eru líka til. Það sem einkennir útlitið er fínleikinn, silkivöndur er því nafn sem lýsir tegundinni vel.

Silkivöndur er einær tegund og þarf að fjölga plöntunum með sáningu.

Aðeins tvær tegundir þessarar ættkvíslar er að finna í náttúrunni. Heimkynni þeirra er í Vesturheimi. Sú tegund sem notuð er til afskurðar er Eustoma grandiflorum sem vex villt í Mexíkó og suðurhluta N-Ameríku þar sem þær þrífast í heitu umhverfi í rýrum þurrum jarðvegi. Slík skilyrði gera þær kröfur til plantnanna að þær geti brugðist við miklum þurrkum með dvalatíma en um leið þurfa þær að geta vaxið hratt upp þegar skilyrði bjóðast. Ættkvísl silkivandar telst til Maríuvandarættarinnar en nokkrar þeirra vaxa villtar á Íslandi.

Framleiðslan gerir kröfur til ræktandans

Silkivöndur er einær tegund og þarf að fjölga plöntunum með sáningu. Fræið er mjög smátt, allt að 15.000 fræ eru í einu grammi. Spírunin þarf að eiga sér stað við hátt hitastig og mikinn raka, en þá skapast um leið skilyrði fyrir sveppavöxt sem getur herjað á ungplönturnar. Að lokinni spírun er hitinn lækkaður og plönturnar færðar á uppeldisstað þar til þær eru gróðursettar í beð eða ræktunarílát. Þá tekur við vaxtarstjórnun sem getur verið erfið því plönturnar geta stöðvað vöxtinn og farið í dvalaástand ef þær verða fyrir áföllum eins og óhagstæðri daglengd, hita eða þurrki. Eins og við er að búast þarf að rækta silkivönd undir vaxtarlýsingu á veturna hér á landi en það er í sjálfu sér mögulegt að bjóða íslenskan silkivönd allt árið ef alúð er lögð við ræktunina.

Blómvendir með silkivendi eru þokkafullir og fínlegir

Þegar greinarnar vaxa kvíslast þær og á endum þeirra myndast mörg blómbrum sem eru sérkennilega uppsnúin í fyrstu en opnast hvert af öðru og sýna þá sinn rétta lit. Til að blómin endist sem lengst eru greinarnar skornar í gróðurhúsinu þegar fyrsta blómið er í þann mund að opnast og næstu blómbrum eru farin að taka lit. Þá eru greinarnar settar í vatn og komið í sölu. Greinarnar eru ýmist notaðar nokkrar saman í vasa eða í blöndu annarra tegunda. Þegar heim er komið er skorið lítið eitt neðan af hverri grein og vöndurinn settur í vasa með hreinu vatni og endingarefnum. Þegar blóm sölnar er það fjarlægt og á þann hátt ætti silkivöndurinn að standa í 2-3 vikur í heimahúsi. Líkt og gildir með önnur afskorin blóm er æskilegt að koma vasa með silkivendi fyrir þar sem er fremur svalt og fjarri beinu sólarljósi ef hægt er.

Aðeins tvær tegundir þessarar ættkvíslar er að finna í náttúrunni.

„Spjallað“ við kýr
Á faglegum nótum 9. janúar 2023

„Spjallað“ við kýr

Atferli, hegðun, útlit og ástand nautgripa getur gefið gríðarlega mikilvægar upp...

Skógarbændur og Bændasamtök Íslands
Á faglegum nótum 5. janúar 2023

Skógarbændur og Bændasamtök Íslands

Á aðalfundi Landssambands skógareigenda (LSE) sem haldinn var í Borgarnesi í maí...

Lífræn framleiðsla – nú er lag
Á faglegum nótum 5. janúar 2023

Lífræn framleiðsla – nú er lag

Á undanförnum árum hefur VOR látið til sín taka með ýmsum hætti til að hvetja ti...

Eitur á alltaf að vera síðasta úrræðið
Á faglegum nótum 3. janúar 2023

Eitur á alltaf að vera síðasta úrræðið

Meindýr eru skaðvaldar í garð- og skógrækt og óvelkomnir gestir sem flestir vild...

Ýmsir vankantar við smíði nýju norrænu næringarráðanna
Á faglegum nótum 2. janúar 2023

Ýmsir vankantar við smíði nýju norrænu næringarráðanna

Vinna við norrænu næringarráðin (NNR), sem Norræna ráðherra­nefndin heldur utan ...

Um niðurstöður lambadóma haustið 2022
Á faglegum nótum 30. desember 2022

Um niðurstöður lambadóma haustið 2022

Í heildina var útkoma lamba í haust góð. Meðalfallþungi á landinu var 16,6 kg og...

Lífrænn úrgangur: höfuðverkur eða tækifæri?
Á faglegum nótum 28. desember 2022

Lífrænn úrgangur: höfuðverkur eða tækifæri?

Hér á landi fellur til gríðarlegt magn af lífrænum úrgangi á öllum stigum samfél...

Skýrsluhald – heimarétt WorldFengs
Á faglegum nótum 27. desember 2022

Skýrsluhald – heimarétt WorldFengs

Nú þegar líður að áramótum og allir eru búnir að skila haustskýrslu til matvælar...