Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 7 ára.
Sauðfjársæðingar 2016
Mynd / Hrútaskrá 2017
Á faglegum nótum 17. nóvember 2016

Sauðfjársæðingar 2016

Höfundur: Eyþór Einarsson, ábyrgðarmaður í sauðfjárrækt hjá RML
Óhætt er að fullyrða að einn áhrifamesti þátturinn í sauð­fjárkynbótum hér á landi síðustu áratugina séu sauðfjársæðingarnar. Þær gefa færi á aukinni notkun á reyndum úrvalsgripum en notkun á þeim í ákveðnum mæli hámarkar erfðaframfarirnar. 
 
Rannsóknir hafa sýnt að til þess að hámarka erfðaframfarir í íslenskri sauðfjárrækt væri æskilegt að um 15% af ánum væru sæddar, 35% fái við reyndum heimahrútum og 50% fái við lambhrútum. Allt byggir þetta jú á því að val hrúta á öllum stigum heppnist sem skyldi en þar höfum við nokkur öflug hjálpartæki. Má þar nefna ómmælingarnar, líflambadómana, EUROP matið og kynbótamatið.
 
 
Augljós dæmi eru um ávinning sæðinganna. Kemur það m.a. fram í því að ef borin eru saman þau bú sem skara framúr í gæðum og magni afurða við lakari bú að sæðingar eru mun meira stundaðar af fyrrnefnda hópnum. Eins ef má rekja framfarir í einstaka eiginleikum að stærstum hluta til stöðvarhrútanna. Þannig spilaði t.d. val og notkun sæðingastöðvahrúta stóran þátt í að góður árangur hefur náðst á tiltölulega stuttum tíma í ræktun fyrir hóflegri fitusöfnun.
 
Við val á sæðishrútum eru menn hvattir til að nota fleiri hrúta en færri og vera duglegir að prófa þá nýju hrúta sem nú koma inn á stöðvarnar. Hrútarnir standa vissulega fyrir mismunandi kosti og henta því misjafnlega fyrir einstök bú, en allir eiga þeir að hafa eitthvað til brunns að bera sem úrvalskynbótagripir.
 
Hrútavalið 2016
 
Í þeirri hrútaskrá sem bændur munu fá í hendur á næstu dögum verður kynntur sá öflugi hrútakostur sem í boði verður á komandi fengitíð. Reynt er að hafa úrvalið fjölbreytt, því hluti af ræktunarmarkmiðinu er að varðveita fjölbreytileikann m.t.t. þátta eins og hornalags, lita og ullargæða. Í hrútaskrá má finna yfirburðaeinstaklinga fyrir ákveðna eiginleika en jafnframt fjölgar stöðugt hrútum sem sameina ólíka kosti og telja má sem alhliða kynbótahrúta.
 
Í skránni eru 48 hrútar. Hyrndir hrútar eru 31 og þar af 12 nýir. Kollóttir hrútar eru 13 og þar af 5 nýir. Þetta er sami fjöldi nýrra hrúta og teknir voru inn á síðasta ári í þessa flokka. Áfram er á stöð feldfjárhrúturinn Lobbi 09-939. Þá eru tveir forystuhrútar í hópnum og annar þeirra er nýr á stöð (Gils 13-976). Síðan var tekinn inn glæsilegur ferhyrndur hrútur, Alur 13-975 frá Þúfnavöllum 2. Í töflu 1 má sjá lista yfir hrútakostinn og staðsetningu þeirra í vetur, en hluti þeirra dvelur á Sauðfjársæðingastöð Suðurlands í Þorleifskoti og hluti þeirra á Sauðfjársæðingastöð Vesturlands í Borgarnesi. Nýju hrútarnir eru listaðir upp á eftir reyndu hrútunum í töflunni og eru skáletraðir.
 

„Hrútafundir“ og hrútaskrá

Hrútaskráin er væntanleg úr prentun mánudaginn 21. nóvember.
 
Ritstjóri hennar er, líkt og undanfarin ár, Guðmundur Jóhannesson en textar um hrúta eru ritaðir af sauðfjárráðunautum RML. Í kjölfar útgáfunnar hefst röð kynningarfunda á vegum búnaðarsambandanna vítt og breitt um landið og þar verður m.a. skránni dreift. Á fundunum munu sauðfjárráðunautar RML lýsa kostum hrútanna og ræða ræktunarstarfið. Yfirlit yfir fundina er að finna í töflu 2.
 
Vonandi sjá sem flestir áhugamenn um sauðfjárrækt sér fært að mæta og bændur hvattir til að vera duglegir að nýta sér kosti sæðinganna til að kynbæta fé sitt. 
 
 
 
 
 
„Spjallað“ við kýr
Á faglegum nótum 9. janúar 2023

„Spjallað“ við kýr

Atferli, hegðun, útlit og ástand nautgripa getur gefið gríðarlega mikilvægar upp...

Skógarbændur og Bændasamtök Íslands
Á faglegum nótum 5. janúar 2023

Skógarbændur og Bændasamtök Íslands

Á aðalfundi Landssambands skógareigenda (LSE) sem haldinn var í Borgarnesi í maí...

Lífræn framleiðsla – nú er lag
Á faglegum nótum 5. janúar 2023

Lífræn framleiðsla – nú er lag

Á undanförnum árum hefur VOR látið til sín taka með ýmsum hætti til að hvetja ti...

Eitur á alltaf að vera síðasta úrræðið
Á faglegum nótum 3. janúar 2023

Eitur á alltaf að vera síðasta úrræðið

Meindýr eru skaðvaldar í garð- og skógrækt og óvelkomnir gestir sem flestir vild...

Ýmsir vankantar við smíði nýju norrænu næringarráðanna
Á faglegum nótum 2. janúar 2023

Ýmsir vankantar við smíði nýju norrænu næringarráðanna

Vinna við norrænu næringarráðin (NNR), sem Norræna ráðherra­nefndin heldur utan ...

Um niðurstöður lambadóma haustið 2022
Á faglegum nótum 30. desember 2022

Um niðurstöður lambadóma haustið 2022

Í heildina var útkoma lamba í haust góð. Meðalfallþungi á landinu var 16,6 kg og...

Lífrænn úrgangur: höfuðverkur eða tækifæri?
Á faglegum nótum 28. desember 2022

Lífrænn úrgangur: höfuðverkur eða tækifæri?

Hér á landi fellur til gríðarlegt magn af lífrænum úrgangi á öllum stigum samfél...

Skýrsluhald – heimarétt WorldFengs
Á faglegum nótum 27. desember 2022

Skýrsluhald – heimarétt WorldFengs

Nú þegar líður að áramótum og allir eru búnir að skila haustskýrslu til matvælar...