Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 6 ára.
Neytendur séu upplýstir
Mynd / HKr.
Skoðun 18. apríl 2017

Neytendur séu upplýstir

Höfundur: Hörður Kristjánsson
Innlent eftirlit með matvælaframleiðslu þarf að vera gott sem og reglur um hvernig matvæli eru framleidd. Sama hlýtur þá líka að eiga að gilda um matvæli sem flutt eru til landsins. 
 
Brúneggjamálið svokallaða olli óhug meðal neytenda og skapaði mikla umræðu um meðferð á dýrum. Það hlýtur að vera af hinu góða að neytendur séu ávallt upplýstir um hvernig staðið er að framleiðslu matvæla. Umræðan gerir bændur líka betur meðvitaða um að það er alls ekki sama hvernig staðið er að málum. Dýravelferð er einn angi þeirra hugsunar. 
 
Um leið og íslenskir bændur reyna að fara að settum reglum og vanda öll sín vinnubrögð við matvælaframleiðsluna, þá hljóta þeir eðlilega að gera kröfur um að upplýst sé hvernig staðið er að framleiðslu matvæla sem hingað eru flutt. Nýlegur skandall um kjötframleiðslu í Brasilíu vekur þó spurningar um að víðar kunni að vera maðkur í mysunni. Þar var með skipulegum hætti verið að blanda úldnu kjöti saman við nýtt sem síðan var selt á markaði sem nýtt og ferskt kjöt og að hluta líka til Evrópu. 
Svindlmál af svipuðum toga hafa ítrekað komið upp í Evrópu á undanförnum árum. Þrátt fyrir öll vottorðin og opinbera stimpla embættismanna sem fylgja afurðum sem oft rata í verslanir á Íslandi, þá er samt  ekkert hægt að fullyrða um raunverulegan uppruna afurðanna. Þannig geta kjúklingar í frystiborði íslenskra verslana, sem sagðir eru frá ESB-landi, hæglega verið komnir frá Taílandi. Eins gæti þýskt nautakjöt verið upprunnið á Spáni eða jafnvel í Brasilíu. Umbúðirnar segja yfirleitt aðeins til um hvar afurðunum er endanlega pakkað. Allt tal um örugga upprunavottun á innfluttum landbúnaðarafurðum er því vægast sagt vafasamt. 
 
Uppvíst hefur orðið um lygar varðandi uppruna á kjöti svo ekki sé talað um að selja hrossakjöt sem nautakjöt og annað í þeim dúr. Slík mál hafa margoft komið upp og frægt var um árið þegar upp komst um framleiðslu á kebab í Þýskalandi úr tugum tonna af dragúldnu kjöti. Eins var með sölu á rifosti í Vestur- Evrópu sem framleiddur var á Ítalíu úr ostum úr vestur-evrópskum verslunum sem átti að fara á haugana.
Þá hafa komið upp mál sem varðar sölu á lífdýrum frá ESB-löndum og m.a. til Tyrklands. Þar var þeim svo slátrað með aðferðum sem ekki er hægt að kalla neitt annað en dýraníð. 
 
Gæði íslenskrar landbúnaðarframleiðslu  eru yfirleitt mjög  mikil. Því miður hafa komið upp undantekningar eins og í brúneggjamálinu, sem kastar rýrð á annars góða heildarímynd. Þar þurfa bændur sem heild stöðugt að vera á tánum og vera tilbúnir að hnippa í félagana ef þeir telja að eitthvað sé að fara úrskeiðis. Þar er enn í fullu gildi máltækið góða, „vinur er sá er til vamms segir“. Því má segja að eftirlitsstofnanir, sem eiga að fylgjast með að farið sé að settum reglum, séu í raun bestu vinir bænda og annarra matvælaframleiðenda. 
 
Það kostar þó mikla fjármuni og vandvirkni að hafa hlutina þannig að matvælaframleiðsla sé eins og best verður á kosið. Það ætti líka að skila sér í hærra afurðaverði en ella. Íslenskir bændur eiga í sífellt harðari samkeppni við innfluttar landbúnaðarafurðir. Það er bara hið besta mál, svo framarlega að þeir standi þar á jafnréttisgrunni. Þannig að íslenskir neytendur séu ávallt upplýstir um raunverulegan uppruna og framleiðsluaðferðir sem liggja að baki innfluttu matvælunum. Þar þyrfti m.a. að upplýsa hvort lyfja- og eiturefnanotkun sem og meðferð dýra sé í samræmi við það sem hér eru gerðar kröfur um. 
Fagfundur og afmælisráðstefna
Skoðun 11. mars 2024

Fagfundur og afmælisráðstefna

Tveir viðburðir tengdir sauðfjárrækt haldnir dagana 21. -22. mars næstkomandi.

Er framtíðin lægra verð fyrir minni gæði?
Skoðun 15. febrúar 2024

Er framtíðin lægra verð fyrir minni gæði?

Við sem neytendur gerum miklar kröfur til innlendrar matvælaframleiðslu og við t...

Heilsársvegur yfir Öxi er skynsamleg fjárfesting
Skoðun 16. nóvember 2023

Heilsársvegur yfir Öxi er skynsamleg fjárfesting

Tilhneiging stjórnmálamanna er að líta á fjármagn sem veitt er í samgöngur sem k...

Óvissutímar
Skoðun 16. nóvember 2023

Óvissutímar

Á óvissutímum með eldgos yfirvofandi, þegar þetta er skrifað, er hægt að fullyrð...

Hinn glæsilegi árangur
Skoðun 14. nóvember 2023

Hinn glæsilegi árangur

Mér líður satt að segja hálf hjárænulega að setjast við skriftir um þrasið og ós...

Dagur sauðkindarinnar
Skoðun 13. nóvember 2023

Dagur sauðkindarinnar

Dagur sauðkindarinnar í Rangárvallasýslu var haldinn í reiðhöllinni Skeiðvangi á...

Áhættumatið og aðför að íslenskum hagsmunum
Skoðun 1. ágúst 2023

Áhættumatið og aðför að íslenskum hagsmunum

Í fréttatilkynningu Hafrannsóknastofnunar og í grein Ragnars Jóhannssonar, ranns...

Landbúnaðurinn og aðstoð við Úkraínu
Skoðun 8. júní 2023

Landbúnaðurinn og aðstoð við Úkraínu

Við lifum á óstöðugustu og hættulegustu tímum síðan síðari heimsstyrjöldinni lau...