Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 6 ára.
Ber kaupmannastéttin hag neytenda fyrir brjósti?
Mynd / BBL
Lesendarýni 21. ágúst 2017

Ber kaupmannastéttin hag neytenda fyrir brjósti?

Höfundur: Ingimundur Bergmann
Þátturinn Sprengisandur á Bylgjunni sunnudaginn 23. júlí var áhugaverður a.m.k. fyrir þá sem láta sig einhverju skipta matvælaframleiðslu í landinu okkar. Þeir skiptust þar á skoðunum Ólafur Stephensen framkvæmdastjóri Félags at­vinnu­rekenda og Sigurgeir Sindri Sigurgeirsson formaður Bænda­samtaka Íslands.
 
Ingimundur Bergmann.
Fram kom í máli Ólafs að hann gerir ekki ráð fyrir því að mikil hætta muni fylgja innflutningi á fersku kjöti frá Evrópusambandinu, að regluverk þess varðandi eftirlit með matvælum sé mjög gott og ekki nóg með það, að íslensk fyrirtæki hafi þurft að taka til í sínum ranni hafi þau stefnt á útflutning þangað á kjötvörum frá Íslandi. Vafalaust er eitthvað til í því en hitt er einnig vitað að viðskiptahindranir er hægt að búa til með ýmsu móti og vel kann að vera að slíkir hlutir hafi komið þar við sögu.
 
Umræða af þessu tagi er ekki til neins annars ætluð en að reyna að drepa málinu á dreif. Hugmyndir um að flytja inn ferst kjöt til Íslands í náinni framtíð koma því ekkert við hvað gera þurfti til að fá heimild til að flytja út kjöt frá Íslandi fyrir mörgum áratugum síðan. Það sem er til umræðu núna, er hvort hætta geti stafað af slíkum innflutningi. Annars vegar vegna sýklalyfjanotkunar í  Evrópulöndum við eldi búfjár og hins vegar, sem ekki er síður mikilsvert, hvort íslenskum búfén­aði geti stafað smithætta af slíkum innflutningi, vegna sjúkdóma sem hann er óvarinn fyrir. 
 
Smithættan er fyrir hendi
 
Í sögulegu samhengi má finna þess mörg dæmi að innflutningur lifandi búfénaðar hafi valdið miklum búsifjum hér á landi. Að flytja inn ferskt (ófrosið) kjöt af nýslátruðu búfé er augljóslega eins nálægt því að flytja inn lifandi dýr og hægt er að hugsa sér og smithættan eftir því. Virtir vísindamenn hafa varað við slíku ráðslagi og hvatt til þess að ekki verði farið út á þá braut; afleiðingarnar geti verið mjög alvarlegar ef illa tekst til.
 
Er kjötskortur í landinu?
 
Spyrja má hvort þörf sé fyrir inn­flutning af þessu tagi. Er kjötskortur í landinu? Nei. Hver er þá ástæða þess að svo mjög er sótt í það af verslunarmönnum að fá að flytja inn ferskt kjöt? Þeir láta jafnan í veðri vaka að þeir beri ,,hag neytenda“ fyrir brjósti. Er það trúlegt? Hvar standa neytendur ef hrun verður í íslenskum bústofnum líkt og oft áður hefur gerst?
 
Enginn íslenskur tryggingasjóður
 
Fram komi í máli Sindra að í Evrópusambandinu væri það þannig, að til væri tryggingasjóður sem ætlað væri það hlutverk að bæta bændum tjón sem til kæmi vegna sjúkdóma í búfé. Ekkert slíkt væri til hérlendis. 
 
Það var til sjóður sem ætlað var það hlutverk að bæta að nokkru bændum tjón sem upp kæmu vegna ófyrirsjáanlegra atburða í búrekstri, s.s. smits í búfénaði. Sá sjóður er ekki lengur til og því eru bændur með öllu ótryggðir komi eitthvað slíkt upp.
 
Verslunarmenn hvergi hættir
 
Í upphafi skal endinn skoða, segir gamall málsháttur og þó gróðaþörf kaupmannastéttarinnar sé mikil, þá er full ástæða til að flýta sér hægt í að uppfylla ýtrustu óskir þeirra um aukinn hagnað af rekstri sínum. Hagnað sem getur snúist upp í andhverfu sína fyrirvaralaust bæði fyrir þá og ekki síður þjóðina alla ef illa tekst til.
 
Engin ástæða er til að ætla að stórhuga verslunarmenn muni hætta baráttu sinni fyrir að geta flutt inn ferst kjöt sem flest allt annað. Þeir berjast í bökkum á þann hátt, að Ísland er allt of strjálbýlt til að þarfir þeirra fyrir verslun með vörur og þjónustu verði uppfylltar. Íbúafjöldi er eins og í lítilli borg á meginlandinu og því er það afar takmarkað sem tekst að höndla með miðað við sem gerist í löndum með margfalt fleiri íbúa. Spurning hvort þeir ættu ekki að hasla sér völl í Evrópu, þar sem er margfalt stærri markaður fyrir allar þær ágætu vörur sem þeir vilja selja í stað þess að vera að berjast eingöngu um í fámenninu hérlendis. 
 
Það væri æskilegt, að þeir hættu baráttu sem stefnt getur hagsmunum íslensku þjóðarinnar allrar í hættu. 
Við og sauðkindin
Lesendarýni 28. mars 2024

Við og sauðkindin

Sauðkindin hefur verið hluti af menningu okkar og gaf okkur margt af því sem þur...

„Stórborgarelítan hefur hunsað bændur of lengi“
Lesendarýni 27. mars 2024

„Stórborgarelítan hefur hunsað bændur of lengi“

Þannig mæltist Camillu Cavendish, dálkahöfundi Financial Times (FT), þann 24. fe...

Landbúnaðarandúð
Lesendarýni 26. mars 2024

Landbúnaðarandúð

Fjölþátta ógnir steðja að íslenskri matvælaframleiðslu sem þó koma flestar úr sö...

Bændur, norskir víkingar og sjálfbær landnýting
Lesendarýni 25. mars 2024

Bændur, norskir víkingar og sjálfbær landnýting

Eins langt aftur og Íslandssagan nær hefur landnýting og búskapur verið órofa he...

Girðingar meðfram vegum
Lesendarýni 25. mars 2024

Girðingar meðfram vegum

Oft eru gáfulegar umræður við kaffiborð í sveitum og þá sérstaklega ef kaffið er...

Hvernig stóð á kúfi dauðsfalla eftir að veiran var að mestu horfin?
Lesendarýni 20. mars 2024

Hvernig stóð á kúfi dauðsfalla eftir að veiran var að mestu horfin?

Mikill fjöldi ótímabærra dauðsfalla á síðustu misserum hefur ekki farið fram hjá...

Þjóðlendukröfur í eyjar og sker
Lesendarýni 14. mars 2024

Þjóðlendukröfur í eyjar og sker

Óbyggðanefnd tók til meðferðarsvæði 12, með því að fjármálaráðuneytinu var tilky...

Eignaupptaka í nafni sjálfbærrar landnýtingar?
Lesendarýni 13. mars 2024

Eignaupptaka í nafni sjálfbærrar landnýtingar?

Í Samráðsgátt stjórnvalda lágu fyrir skemmstu til umsagnar drög að reglugerð um ...