Lítið mál að skella inn varaafli ef eitthvað bjátar á
Höfundur: Hörður Kristjánsson
Árni Brynjólfsson og Erna Rún Thorlacius búa á Vöðlum í Önundarfirði með um 50 mjólkandi kýr. Óveðrið sem gekk yfir landið á dögunum olli þeim þó engum teljandi vandræðum.
Árni sagði að óveðrið hafi ekki verið að plaga þau neitt að ráði miðað við það sem heyrðist af vanda bænda á Norðurlandi. Hann segir að ekki hafi heldur borið á truflunum í afhendingu rafmagns frá Orkubúi Vestfjarða.
Hrósar Orkubúinu fyrir fyrirhyggju
„Hjá Orkubúinu ákváðu þeir að ræsa tímanlega varaaflsstöðina í Bolungarvík til að hafa allt til reiðu ef bilanir yrðu á línum. Þeir eiga hrós skilið fyrir að sýna þá fyrirhyggju. Það datt því ekkert út rafmagnið hér hjá okkur þótt einhverjar truflanir hafi verið á Þingeyri og víðar í Dýrafirði.“
Vel sett með varaafl
Árni segist reyndar búa vel hvað varaafl varðar, bæði hvað varðar raforku fyrir mjaltaþjón og aðra starfsemi. Við bæinn er lítil vatnsaflsvirkjun sem búin er að þjóna bændum á Vöðlum síðan 1952. Hún hentar samt ekki til að knýja mjaltaþjón.
„Hún dugar ekki nema fyrir gamla bæinn, en hann var aldrei tengdur við veitukerfið. Virkjunin dugði hins vegar ekki fyrir þau hús sem ég hef byggt og þau eru tengd við veiturafmagn frá Orkubúinu. Þá keypti ég nýja varaaflsstöð um leið og ég keypti róbótinn.“
Segir Árni að ekki hafi verið verjandi annað en að vera með öruggt varaafl á staðnum, enda hafi það nánast verið fastur liður í Önundarfirði og víðar á Vestfjörðum á hverjum einasta vetri á árum áður að rafmagnið dytti út. Jafnvel oft yfir veturinn.
Árni Brynjólfsson, bóndi á Vöðlum, algallaður að sinna útiverkum.
Mikilvægt að missa kýrnar ekki út úr rútínu
„Það vita það allir sem þekkja inn á kýr að ef menn missa þær niður í nyt vegna þess að ekki er hægt að mjólka, þá eru menn búnir að tapa tekjunum af þeim kúm þar til eftir næsta burð. Einhverjar kunna að jafna sig að hluta eftir slík áföll en obbinn af kúnum missir nyt. Það er allavega mín reynsla,“ segir Árni.
„Það er búin að vera varaaflsstöð hér allan minn tíma í búskap. Reyndar var komin varaaflsstöð hér fyrir gamla fjósið áður en róbótinn kom. Þannig að ég á í raun tvær varadísilstöðvar.
Ég hef alltaf getað snúið lykli og sett í gang varaaflið ef rafmagnið hefur farið eitthvað úr skorðum í veitukerfinu. Svo er rofi við rafmagnstöfluna þar sem ég skipti á milli. Þannig hafa slíkar truflanir engin áhrif á okkur.“
Margt búið að gera til úrbóta í flutningskerfinu
„Þeir mega samt eiga það hjá Orkubúinu að það hefur verið margt gert til úrbóta á þeim 30 árum sem ég hef stunda hér búskap. Það er búið að leggja jarðstrengi á verstu köflunum þar sem línur voru gjarnar á að gefa sig og staurastæður að fara í snjóflóðum.“
Byggja nýtt haughús og aðstöðu fyrir nauta- og kvígauppeldi
Þau hjón hafa verið að byggja nýtt haughús við fjósið á Vöðlum. Ofan á því er hugmyndin að vera með uppeldisfjós fyrir naut og kvígur sem ekki hefur verið mögulegt að ala hingað til. Þannig munu þau hjón væntanlega styrkja tekjugrunn búsins. Árni segist að öðru leyti ekki ætla að bæta við sig mjólkurkúm nema það sem núverandi fjós býður upp á.
Þau hjón eru líka vel sett hvað moksturstæki varðar þótt hressilega snjói. Er Árni með snjóblásara til taks sem mikið var nýttur fyrir Vegagerðina meðan hann stundaði þar verktöku á vetrum.
Öll mjólkin frá Vöðlum fer nú beint til vinnslu hjá Örnu í Bolungarvík. Hefur sú mjólkurvinnsla mjög verið að sækja í sig veðrið og nýtir hún nú meiri mjólk en framleidd er á Vestfjörðum. Þar vonast menn líka til að við tilkomu Dýrarfjarðarganga opnist leið til að liðka fyrir flutningum og stytta leið með mjólk af Barðaströndinni.
