Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 7 ára.
Hvammstangi.
Hvammstangi.
Mynd / HKr.
Fréttir 28. október 2016

Húnaþing vestra: Sveitarstjórn ekki heimilt að selja veiðileyfi á þjóðlendum

Höfundur: Margrét Þóra Þórsdóttir
Skotveiðifélag Íslands lagði fram kæru vegna ákvörðunar sveitarfélagsins Húnaþings vestra um að gera rjúpnaveiði leyfisskylda gegn gjaldi í þjóðlendum innan marka sveitarfélagsins. 
 
Kæran byggir á þeim málsástæðum að samkvæmt lögum um vernd, friðun og veiðar á villtum fuglum, sé öllum íslenskum ríkisborgurum, svo og erlendum ríkisborgurum með lögheimili hér á landi, heimilt að stunda dýraveiði í almenningum og á afréttum utan landareigna lögbýla, enda geti enginn sannað eignarrétt sinn til þeirra.
 
SKOTVÍS telur að lög um þjóðlendur númer 58 frá árinu 1998 og ákvörðun marka eignarlanda, þjóðlendna og afrétta, heimili ekki sveitarfélögum að ráðstafa leyfum til rjúpnaveiða gegn gjaldi í þjóðlendum og almenningi. Varhugavert sé að telja eignarrétt samkvæmt lögunum til beins eignarréttar, hann hljóti að teljast annars eðlis en beinn eignarréttur eða grunneignarréttur. Af því leiði að sá notkunarréttur í þjóðlendum sem felist í almannarétti til fuglaveiða geti ekki fallið undir heimildir sveitarstjórnar samkvæmt lögunum 58/1998.
 
Auglýstu að kaupa þyrfti leyfi
 
Sveitarfélagið Húnaþing vestra telur að ríkið hafi sannanlegan eignarrétt að landi þjóðlendna í skilningi laga um vernd, friðun og veiðar á villtum fuglum og villtum spendýrum númer 64 frá árinu 1994. Því gildi ákvæði laganna um heimildir almennings til veiða í almenningum og eigendalausum svæðum ekki um veiðar innan þjóðlenda.
 
Forsaga málsins er að í nokkur ár hefur Húnaþing vestra birt á vef sínum hvert haust, auglýsingu þess efnis að engum sé heimil rjúpnaveiði innan marka sveitarfélagsins, nema kaupa til þess leyfi. Í nóvember í fyrra kærði SKOTVÍS þessa ákvörðun til forsætisráðuneytisins.
 
Í ítarlegum úrskurði ráðuneytisins segir að löggjafinn hafi áður ráðstafað rétti almennings til dýraveiða, á öðrum landsvæðum en þeim sem falla undir hugtakið landareign í skilningi veiðilaga. Húnaþing vestra hafði viðhaft þetta fyrirkomulag um nokkur ár, en með úrskurði Óbyggðanefndar þann 19. desember 2014, var komist að þeirri niðurstöðu að tiltekin landsvæði innan Húnaþings vestra, væru þjóðlendur í afréttareign sveitarfélagsins.
 
Þjóðlendur háðar eignarrétti ríkisins
 
Málsrök sveitarfélagsins voru meðal annars að lög um þjóðlendur gengju lengra en ákvæði laga um veiðar á villtum fuglum og spendýrum, og sveitarfélaginu væri því, á grundvelli þjóðlendulaganna, heimilt að selja umrædd leyfi. Húnaþing vestra vísar í rökum sínum til þess að þjóðlendur séu háðar eignarrétti ríkisins, afnot hlunninda án leyfis séu óheimil og að gert sé ráð fyrir leyfisveitingu sveitarfélaga til nýtingar þeirra.
 
Forsætisráðuneytið kemst að þeirri niðurstöðu að löggjafinn hafi, áður en þjóðlendulögin tóku gildi, þegar ráðstafað til almennings réttinum til dýraveiða utan landareigna, og að þeirri ráðstöfun hafi ekki verið haggað með setningu þjóðlendulaga. Húnaþingi vestra hafi því verið óheimilt að gera rjúpnaveiði í þjóðlendum innan marka sveitarfélagsins leyfisskylda gegn gjaldi.
 
Fagnaðarefni segir Skotvís
 
Í yfirlýsingu frá Skotvís segir að úrskurðurinn sé sá fyrsti sinnar tegundar í ráðuneytinu og sé hann því stefnumarkandi til framtíðar. Hann sé ekki aðeins fagnaðarefni fyrir þá skráðu 12.000 veiðikortahafa sem er að finna í landinu, heldur alla þá íslensku þegna sem vilja stunda útivist í þjóðlendum landsins.
 „Af úrskurðinum má einnig vera ljóst að öðrum sveitarfélögum er ekki heimilt að selja veiðileyfi inn á skilgreindar þjóðlendur hvort sem það er til framleigu eða beinnar leyfissölu, og að lög um fuglaveiðar í þjóðlendum eru í fullu gildi,“ segir í yfirlýsingu frá Skotvís. 
Halla tekur upp Íslenskt staðfest
Fréttir 28. mars 2024

Halla tekur upp Íslenskt staðfest

Halla Sif Svansdóttir Hölludóttir, garðyrkjubóndi og eigandi Sólskins grænmetis ...

Uppfærsla á stefnumörkun Bændasamtaka Íslands
Fréttir 27. mars 2024

Uppfærsla á stefnumörkun Bændasamtaka Íslands

Fjölmörg mál voru til afgreiðslu á nýliðnu Búnaðarþingi 2024, úr fimm nefndum, s...

Endurnýting heimil til 1. nóvember 2025
Fréttir 27. mars 2024

Endurnýting heimil til 1. nóvember 2025

Matvælaráðuneytið hefur tilkynnt um frestun á gildistöku banns við endurnýtingu ...

Horfið frá framleiðslutengdum stuðningi
Fréttir 27. mars 2024

Horfið frá framleiðslutengdum stuðningi

Fyrirkomulag landbúnaðarstuðningskerfis á Íslandi mun taka miklum breytingum ef ...

Hyggur á slátrun í haust ef leyfi fæst
Fréttir 26. mars 2024

Hyggur á slátrun í haust ef leyfi fæst

Fyrrverandi sláturhússtjóri á Vopnafirði ætlar ekki að láta deigan síga þrátt fy...

Niðurskurði lokið á fé úr Blöndudal
Fréttir 26. mars 2024

Niðurskurði lokið á fé úr Blöndudal

Niðurskurður á sauðfé frá bæjunum Eiðsstöðum og Guðlaugsstöðum í Blöndudal fór f...

Kornræktarfélag gengur í endurnýjun lífdaga
Fréttir 26. mars 2024

Kornræktarfélag gengur í endurnýjun lífdaga

Kornræktarfélag Suðurlands verður endurvakið sem viðskiptavettvangur ræktenda og...

Grípa þarf tækifærin
Fréttir 26. mars 2024

Grípa þarf tækifærin

Forseti Íslands, Guðni Th. Jóhannesson, telur að bændur eigi að leyfa sér að hor...