Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 4 ára.
Væntanlegur meðferðarkjarni Landsspítalans.
Væntanlegur meðferðarkjarni Landsspítalans.
Fréttir 24. maí 2019

Afnám frystiskyldu taki ekki gildi fyrr en nýr meðferðarkjarni Landsspítalans er tilbúinn

Höfundur: Vilmundur Hansen

Í umsögn Læknafélags Íslands við frumvarp Kristjáns Þórs Júlíussonar, landbúnaðar­ráðherra, þar sem lagt er til að heimilt verði að flytja inn ófryst kjöt til landsins, segir að næsta sé víst að afnám frystiskyldu muni auka líkurnar á því að fjölónæmar og nær alónæmar bakteríur berist hingað til lands með ófyrirsjáanlegum afleiðingum fyrir lýðheilsu, manna og bústofna.

Sýklalyfjaónæmi og hröð útbreiðsla baktería sem nær engin sýklalyf vinna á er á meðal alvarlegustu heilsuvár sem að mannkyni stafar í dag.

Þar segir einnig að Læknafélagið telji óábyrgt að slaka á núverandi matvælalöggjöf og frystiskyldu matvæla þar til viðunandi innviðir heilbrigðiskerfisins til að bregðast við aukinni útbreiðslu fjölónæmra baktería hafa verið styrktir. Telur stjórn LÍ mikilvægt að afnámið verði ekki víðtækara en þörf krefur og öðlist ekki gildi fyrr en nýr meðferðarkjarni og bráðamóttaka Landspítalans, með fullnægjandi aðstöðu til að bregðast við útbreiðslu sýkinga af völdum fjöl- eða alónæmra baktería hefur verið tekin í notkun.

Bæta þarf merkingar og ábyrgð innflytjenda þarf að vera skýr

Í umsögninni segir að ábyrgð framleiðanda og innflytjanda á að tryggja heilnæmi vörunnar þarf að vera ótvíræð og skýrt kveðið á í lögunum ásamt viðurlögum ef útaf er brugðið.

Læknafélagið telur að þó lagalegar skuldbindingar Íslands vegna EES-samningsins bendi til að afnema þurfi frystiskyldu á innfluttu kjöti telur stjórn LÍ mikilvægt að afnámið verði ekki víðtækara en þörf krefur.

Gera þarf landsmönnum grein fyrir þeirri áhættu sem felst í neyslu innfluttra landbúnaðarafurða.

Bæta þarf allar merkingar á innfluttu kjöti ekki síst hvað varðar lyfjanotkun í umræddri framleiðslu eða upprunalandi vörunnar. Gera þarf strangar kröfur um lekaheldar umbúðir, meðferð vörunnar og flutningsleiðir.

Bæta þarf allar merkingar á innfluttu kjöti ekki síst hvað varðar lyfjanotkun í umræddri framleiðslu eða upprunalandi vörunnar.

Umsögn stjórnar Læknafélags Íslands

Í umsögninni segir að stjórn Læknafélags Íslands hafi rætt ofangreint frumvarp og samþykkti á fundi sínum 20. maí síðast liðinn að koma eftirfarandi ábendingum og athugasemdum á framfæri við frumvarpið.

Sýklalyfjaónæmi og hröð útbreiðsla baktería sem nær engin sýklalyf vinna á er á meðal alvarlegustu heilsuvár sem að mannkyni stafar í dag. Með afnámi frystiskyldu á innfluttu kjöti og auknum innflutningi eykst hættan á því að bakteríur ónæmar fyrir flestum sýklalyfjum nái útbreiðslu í samfélaginu og geti borist með matvælum í menn. Hlutfall slíkra baktería hérlendis í dag er með því

lægsta sem þekkist. Útbreiðsla þeirra á meðal einkennalausra bera og umbreytingu á bakteríuflóru í samfélaginu er hvarvetna vaxandi áhyggjuefni. Slíkar bakteríur gerast æ algengar í búfé og matvælum í nágrannalöndum okkar. Hætt er við og næsta víst að afnám frystiskyldu muni auka líkurnar á því að þessar fjölónæmu og nær alónæmu bakteríur berist hingað til lands með ófyrirsjáanlegum afleiðingum fyrir lýðheilsu, manna og bústofna. Rétt er að benda sérstaklega á viðkvæma sjúklingahópa sem eru með veiklað ónæmiskerfi af völdum sjúkdóma eða vegna meðferðar við alvarlegum sjúkdómum.

LÍ vill af þessu tilefni benda á að innviðir og möguleikar heilbrigðiskerfisins til að bregðast við sýkingum afvöldum fjöl- og nær-alónæmra baktería eru mun takmarkaðri en annarra EES landa. Skal þar sérstaklega bent á takmarkaða möguleika til einangrunarvistunar sjúklinga á meðan meðferð stendur. Eitt af meginmarkmiðum með byggingu nýs meðferðarkjarna og bráðamóttöku Landspítala er einmitt að skapa aðstöðu til að geta tekist á við slíkar alvarlegar sýkingar af völdum fjöl- og næralónæmra baktería og tengd heilbrigðisvandamál um leið og að hindra útbreiðslu þeirra ef upp koma í samfélaginu. LÍ telur því óábyrgt að slaka á núverandi matvælalöggjöf og frystiskyldu matvæla þar til viðunandi innviðir heilbrigðiskerfisins til að bregðast við aukinni útbreiðslu fjölónæmra baktería hafa verið styrktir.

Verði frumvarp þetta að lögum þarf að grípa til mótvægisaðgerða sem felast i því að gera landsmönnum grein fyrir þeirri áhættu sem felst í neyslu innfluttra landbúnaðarafurða. Bæta þarf allar merkingar á innfluttu kjöti ekki síst hvað varðar lyfjanotkun í umræddri framleiðslu eða upprunalandi vörunnar. Gera þarf strangar kröfur um lekaheldar umbúðir, meðferð vörunnar og flutningsleiðir.

Mikilvægt er að aðgerðaáætlun Ríkisstjórnarinnar um sýklalyfjaónæmi (undirrituð 8.2.19), í samræmi við greinargerð starfshóps um sýklalyfjaónæmi verði fylgt eftir og tryggt að nái fram að ganga sem fyrst.

Áður en breyting á matvælalöggjöfinni öðlast gildi þarf að vera fyrir hendi vel skilgreind viðbragðsáætlun þegar nær-alónæmar eða alónæmar bakteríur greinast og heimildir til að stöðva dreifingu. Ábyrgð framleiðanda og innflytjanda á að tryggja heilnæmi vörunnar þarf að vera ótvíræð og skýrt kveðið á í lögunum ásamt viðurlögum ef útaf er brugðið.

Tryggja þarf að mótvægis­aðgerðir verði útfærðar og fjármagnaðar að fullu strax við gildistöku laganna. Fram kemur í greinargerð að ekki sé gert ráð fyrir auknum útgjöldum ríkisins vegna eflingar á opinberri sýnatöku. LÍ telur að nauðsynlegt sé að gera ráð fyrir kostnaði við þessar aðgerðir og útfærslu þeirra og setja þegar í stað í gang vinnu þar að lútandi.

Þó lagalegar skuldbindingar Íslands vegna EES-samningsins bendi til að afnema þurfi frystiskyldu á innfluttu kjöti telur stjórn LÍ mikilvægt að afnámið verði ekki víðtækara en þörf krefur og nái þá einungis til innflutnings á fersku kjöti frá öðru EES-landi, og öðlist ekki gildi fyrr en nýr meðferðarkjarni og bráðamóttaka Landspítalans, með fullnægjandi aðstöðu til að bregðast við útbreiðslu sýkinga af völdum fjöl- eða alónæmra baktería hefur verið tekinn í notkun.

Ný og endurbætt vorbók
Fréttir 18. mars 2024

Ný og endurbætt vorbók

Á vordögum tökum við í notkun endurbætta útgáfu að hinni góðu gulu vorbók sem er...

Fræðasamfélag í uppbyggingu
Fréttir 18. mars 2024

Fræðasamfélag í uppbyggingu

Í Mývatnssveit er verið að byggja upp svokallaða vettvangsakademíu fyrir kennslu...

Einkaframtak í gerð gönguskíðaspora
Fréttir 18. mars 2024

Einkaframtak í gerð gönguskíðaspora

Magne Kvam hefur tekið upp á sitt einsdæmi að leggja spor fyrir skíðagöngu á höf...

Íbúum utan borgarinnar fjölgar
Fréttir 15. mars 2024

Íbúum utan borgarinnar fjölgar

Yfirlit yfir þróun byggðar hérlendis er eitt verkefna Byggðastofnunar, en nýveri...

Kolefniseiningar tilvonandi tekjustoð í búrekstrinum
Fréttir 15. mars 2024

Kolefniseiningar tilvonandi tekjustoð í búrekstrinum

Oddný Steina Valsdóttir og Ágúst Jensson, bændur á Butru í Fljótshlíð, eru fyrst...

Fimm tegundir teknar af skrá
Fréttir 15. mars 2024

Fimm tegundir teknar af skrá

Samkvæmt niðurstöðum áburðareftirlits Matvælastofnunar fyrir innfluttan tilbúinn...

Loftslag
Fréttir 15. mars 2024

Loftslag

Gagnvirkur loftslagsatlas sýnir fortíð og spáir fyrir um framtíð.

Bændavakt á Búnaðarþingi
Fréttir 14. mars 2024

Bændavakt á Búnaðarþingi

Búnaðarþing er nú haldið á Hótel Reykjavík Natura. Á Bændavakt á vef Bændasamtak...