Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 7 ára.
Segja þrælahald iðkað við framleiðslu á kjúklingi í Asíu fyrir Evrópumarkað
Mynd / The Guardian
Fréttaskýring 3. janúar 2017

Segja þrælahald iðkað við framleiðslu á kjúklingi í Asíu fyrir Evrópumarkað

Höfundur: Hörður Kristjánsson
Það er víða pottur brotinn í framleiðslu matvæla í heiminum. Greinilega er full þörf á að neytendur fylgist vel með hvernig framleiðslan fer fram. 
 
Ill meðferð dýra, óhófleg lyfjanotkun sem og ómæld notkun eiturefna eru allt óafsakanlegir þættir. Þá greindi breskur fjölmiðill frá því fyrir nokkru að þrælahald og ill meðferð væri á starfsfólki við framleiðslu kjúklinga í Asíu fyrir Evrópumarkað. 
 
Taíland er eitt af stærstu útflutningslöndum heims á kjúklingakjöti. Um 41% af útflutningnum fer til Evrópu, þar sem kjúklingnum er dreift vítt og breitt þvert á landamæri Evrópusambandslanda og pakkað í neytendaumbúðir. Þrálátur orðrómur hefur verið uppi um að kjúklingur sem fluttur hefur verið til Íslands og seldur hér sem dönsk vara sé að hluta taílenskur kjúklingur. Engar sönnur hefur þó tekist að leggja á það. 
 
Í breska dagblaðinu The Guardian er umfjöllun um taílensku kjúklingaframleiðsluna. Þar segir að nú hrikti í þeirri framleiðslu vegna ásakana um illa meðferð á fuglum, falsaða pappíra og illa meðferð á illa launuðu starfsfólki. Það vinni jafnvel á 22 tíma vöktum og þurfi að láta sig hafa það að sofa á gólfinu innan um þúsundir alifugla. 
 
Nefnt er dæmi af kjúklingabúinu Thammakaset Farm 2 sem framleiði kjúkling fyrir Betagro, sem er einn af fimm stærstu kjúklingaútflytjendum ásamt Charoen Pokphand Foods (CP Foods), Cargill, GFPT og Leamthong. Saman standi þessi fyrirtæki fyrir um 70–75% af öllum kjúklingaútflutningi Taílands. 
 
Segir í frétt The Guardian að erfitt sé að meta nákvæmlega hversu mikið af taílenskum kjúklingi endi á markaði í Bretlandi. Hins vegar sýni opinberar skýrslur að 40% af öllum unnum kjúklingi sem fluttur er til Bretlands komi beint  frá Taílandi. Hlutfallið sé þó mjög líklega mun hærra þar sem mikið sé flutt inn af tilbúnum kjúklingamáltíðum, sem og gæludýrafóðri úr kjúklingakjöti sem fullunnið er í öðrum Evrópusambandslöndum. Uppruni framleiðslunnar er því sagður frá ESB-löndum, eins og reyndar er líka sagt um danska kjúklinginn sem hér hefur fengist í verslunum.
 
Í frétt Guardian er rætt við fimmt­ugan starfsmann Thammakaset Farm 2, Myint að nafni. Hann segist hafa unnið á kjúklingabúinu í fjögur og hálft ár og allan tímann á 22 tíma vöktum. Þar hafi hann og samstarfsmenn hans sofið á gólfinu innan um 28 þúsund fugla. Ef fuglarnir hafi veikst hafi starfsmönnum verið kennt um. Þá hafi þeirra laun, sem voru langt undir lágmarkslaunum í Taílandi, verið haldið af vinnuveitanda. Ef þeir hafi viljað hætta hafi það ekki verið hægt þar sem vegabréfin höfðu verið tekin af þeim. Einu sinni í viku hafi þeim verið leyft að fara í matvöruverslun í fylgd eftirlitsmanna. Það hafi verið þeirra eina tækifæri til að sjá eitthvað af veröldinni utan búsins.
 
„Það var farið með okkur eins og þræla,“ sagði Nayoto, yngri samstarfsmaður Myint, eftir að hann komst í athvarfið NGO. Þar var hann ásamt 14 öðrum starfsmönnum frá Mynamar sem höfðu flúið og biðu eftir að fá einhverjar úrbætur á sínum málum. Þar er það Migrant Workers Rights Network (MWRN) sem fer með þeirra mál. Segjast starfsmennirnir hafa verið hlunnfarnir um 11.000 dollara hver um sig. 
Samkvæmt frétt ABS News um sama mál segir að 1,4 milljónir erlendra verkamanna starfi í Taílandi. Þeir séu aðallega frá Myanmar og Kambódíu. Þar fyrir utan er áætlað að 4 milljónir manna séu í svartri vinnu í Taílandi.  
 
Það er þó ekki bara slæmur aðbúnaður og meðferð starfsmanna í kjúklingabúum sem til umræðu er. Um árabil hefur að sögn ABC verið rætt um óþverraskap gagnvart starfsmönnum í fiskirækt og sjávarútvegi þar í landi. Er þar talað um starfsmenn sem hafa verið fórnarlömb mansals. Allt er þetta þó gert undir því „göfuga“ yfirskini að verið sé að framleiða ódýrari matvæli fyrir íbúa Vesturlanda, Á Íslandi heitir það að bera hag neytenda fyrir brjósti.
Umræða um geðheilsu bænda mikilvæg
Fréttaskýring 8. mars 2024

Umræða um geðheilsu bænda mikilvæg

Vísbendingar eru um að bændur séu líklegri til að þjást af einkennum streitu og ...

Framtíðarlandbúnaður á eftir að stökkbreytast
Fréttaskýring 23. febrúar 2024

Framtíðarlandbúnaður á eftir að stökkbreytast

Á komandi áratugum er líklegt að landbúnaður breytist verulega. Þættir eins og t...

Úrgangsmálin í ólestri
Fréttaskýring 9. febrúar 2024

Úrgangsmálin í ólestri

Í byrjun síðasta árs tóku gildi lög hér á landi þar sem bann er lagt við urðun á...

Bændur telja samningsstöðu sína gagnvart afurðastöðvum veika
Fréttaskýring 30. janúar 2024

Bændur telja samningsstöðu sína gagnvart afurðastöðvum veika

Aðstöðumunur kúabænda vegna mismunandi stuðnings við kvótakaup milli landsvæða h...

Auður, kvóti, mjólk og skuld
Fréttaskýring 26. janúar 2024

Auður, kvóti, mjólk og skuld

Þegar tiltekinn hópur bænda hefur tök á að eignast mjólkurkvóta með því að vera ...

Dýrmæt erfðaefni dreifast víða
Fréttaskýring 13. janúar 2024

Dýrmæt erfðaefni dreifast víða

Eyþór Einarsson, ráðunautur hjá Ráðgjafarmiðstöð landbúnaðarins (RML), segir að ...

Ræktunarland verður kortlagt
Fréttaskýring 8. desember 2023

Ræktunarland verður kortlagt

Gert er ráð fyrir að þingsályktunartillaga um nýja landsskipulagsstefnu til 15 á...

Mikilvægi sjálfsaflahlutfalls
Fréttaskýring 17. nóvember 2023

Mikilvægi sjálfsaflahlutfalls

Hugtakið „fæðuöryggi“ hefur verið mikið til umræðu undanfarin misseri. Ef litið ...