Vinsamlegast athugið að þetta efni er eldra en 8 ára.
Lambahryggvöðvi með íslenskri kryddblöndu.
Lambahryggvöðvi með íslenskri kryddblöndu.
Mynd / BGK
Matarkrókurinn 12. febrúar 2016

Lambakjöt og ómótstæðilegir eftirréttir

Höfundur: Bjarni Gunnar Kristinsson
 
 
Fátt er betra í vetrarkuldanum en að gæða sér á góðu lambakjöti. Hér er hryggvöðvi eldaður á klassíska vísu með béarnaise-sósu sem fær flesta til að bráðna. Á eftir ljúffengu lambakjötinu er kjörið að gæða sér á góðum eftirrétti úr vatnsdeigi. 
 
Pierre Hermé er franskur eftirréttasnillingur í París. Hann bakar vatnsdeigsbollur allt árið í löngum lengjum sem kallast Eclair (eða Langi Jón á íslensku) fyllt með súkkulaðikremi eða rjóma með ögn af kakói. Þótt bolludagurinn sé liðinn er alveg óhætt að útbúa eftirrétti úr vatnsdeigi oftar um árið.
 
Vatnsdeigið er eldað í ofni en það má líka djúpsteikja það og gera Churros, spænskar stökkar stangir. Þeim er dýft í heita súkkulaðisósu og er einn besti eftirréttur sem hægt er að hugsa sér.
 
Lambahryggvöðvi með íslenskri kryddblöndu
fyrir 4-6
  • 4 stk. lambahryggvöðvi 
  • 20 g einiber
  • 20 g pipar
  • 20 g salt
  • 30 g þurrkaðir íslenskir sveppir
  • 10 g þurrkað íslenskt blóðberg
  • 10 g birki
  • 10 g hvönn
Aðferð
Nuddið kjötið með kryddblöndunni, brúnið á háum hita í nokkra mínútur og setjið á álpappír eða í álbakka. Bætið við ögn af bjór eða malti til að halda kjötinu röku.
Látið kjötið malla í ofni við vægan hita í um 10 mín. eða eftir stærð steikarinnar og smekk manna. Gott er að nota kjöthitamæli en þegar kjötið er miðlungssteikt er það um 60°C í kjarna.
Borið fram  með salati og bökuðum kartöflum.
 
Íslensk útgáfa af béarnaise-sósu
  • 3 stk. eggjarauður
  • 1 msk. Dijon sinnep
  • 250 ml góð olía (eða smjör)
  • 5 ml hvítvínsedik
  • safi af 1 sítrónu
  • söxuð hvönn (eða estragon) 
  • salt og pipar
Aðferð
Eggin sett í hrærivél með sinnepi. Olíunni hellt rólega út í og allt kryddað til. Þegar olía er notuð í stað smjörs er hægt að geyma sósuna í kæli án þess að hún harðni.
 
Vatnsdeig á tvo vegu
Deigið ætti að gefa þér nóg til að útbúa 20–24 eclairs eða fullt af churros-lengjum.
 
  • 1/2 bolli (125g) nýmjólk
  • 1/2 bolli (125g) vatn
  • 115 g ósaltað smjör, skorið í 8 bita
  • 1/4 tsk. sykur
  • 1/4 tsk. salt
  • 1 bolli (140 g) hveiti
  • 5 stór egg, við stofuhita
Hitið ofninn í 190 ° C (eða hitið djúpsteikingarolíuna).
 
Setjið mjólk, vatn, smjör, sykur og salt í miðlungsstóran pott til suðu. Þegar blandan er byrjuð að sjóða, bætið öllu hveitinu í einum rykk og dragið úr hitanum. 
 
Hrærið kröftuglega með trésleif. Deigið fer gjarnan saman í eina klessu. Hrærið í 2–3 mínútur eða þar til deigið verður mjög mjúkt og slétt. Takið af hitanum áður en bætt er í eggjum.
 
Flytjið deigið í hrærivélaskál og hrærið með spaða eða haldið áfram með höndunum. Bætið eggjunum við einu í einu. Látið samlagast áður en næsta er bætt við. Deigið mun skilja en koma svo aftur saman. Ekki hafa áhyggjur! Haltu áfram að vinna deigið en í lokin ætti það að vera þykkt og glansandi. Þegar deigið er tilbúið þarf að móta það strax.
 
Þú getur sprautað deiginu og fryst það (djúpsteikt þegar gesti ber að). Lengjurnar geta haldist góðar í frysti í allt að mánuð. Notið sprautu til að móta eclairs eða Langa Jón.
 
Bakað við 190° í um 15 mín. Lengjurnar falla ef deigið er ekki bakað í gegn.
 
Fyllið svo með súkkulaðirjóma og gljáið með súkkulaðiglassúr eða súkkulaðigljáa.
 
Súkkulaðigljái fyrir Langa Jón
Gerir 1 bolla eða 300 g.
  • 41/3 bolli (80 g) rjómi
  • (100 g) íslenskt súkkulaði, fínt hakkað
  • 4 tsk. (20 g) ósaltað smjör, skorið í fjóra bita, við stofuhita
  • 7 msk. (110 g) súkkulaðisósa (uppskrift hér að neðan), heitt eða við stofuhita
Komið rjóma að suðu í litlum potti. Takið af hitanum og bætið við súkkulaðinu. Hrærið með trésleif eða spaða. Hrærið smjörinu í varlega á eftir súkkulaðisósunni.
Ef súkkulaðigljái er of kaldur gæti þurft að hita hann stuttlega í örbylgjuofni eða yfir vatnsbaði. Það er best að gljáa eclairs með fyrirvara og geyma það í ísskáp.
 
Súkkulaðisósa fyrir Churros
Gerir 1 1/2 bolla eða 525 g
 
130 g íslenskt súkkulaði, fínt hakkað
1 bolli (250 g) vatn
1/2 bolli (125 g) rjómi
1/3 bolli (70 g) sykur
 
Aðferð
Setjið öll innihaldsefni í pott og látið suðuna koma upp. Gætið að því að hræra stöðugt. Minnkið hitann og haldið áfram að hræra með trésleif þar til sósan verður þykk. 
 

4 myndir:

Heitt poppkorn er hollt sælgæti!
Líf&Starf 10. maí 2022

Heitt poppkorn er hollt sælgæti!

Svo hljóðaði auglýsing er birtist á síðu Morgunblaðsins í júlílok árið 1968 - en...

Lesning fyrir heilabilaða
Líf&Starf 4. maí 2022

Lesning fyrir heilabilaða

Þegar ég setti saman bókina Í húsi afa míns sem kom út fyrir tólf árum, hvarflað...

Fimm hurða farsi leikfélags Hólmavíkur!
Líf&Starf 19. apríl 2022

Fimm hurða farsi leikfélags Hólmavíkur!

Nú hefur leikfélag Hólmavíkur sett upp farsann Bót og betrun eftir Michael Coone...

Ef væri ég gullfiskur!
Líf&Starf 28. mars 2022

Ef væri ég gullfiskur!

Spéfarsinn „Ef væri ég gullfiskur“ eftir Árna Ibsen, í flutningi leikfélags Umf....

Ekki um ykkur! Verk Leikfélags Menntaskólans á Ísafirði
Líf&Starf 16. mars 2022

Ekki um ykkur! Verk Leikfélags Menntaskólans á Ísafirði

Leikfélag Menntaskólans á Ísafirði frumsýndi leikritið „Ekki um ykkur” eftir Gun...

Verndarar láðs & lagar
Líf&Starf 14. mars 2022

Verndarar láðs & lagar

Þegar verndarar láðs og lagar ber á góma er gaman að rekast á þá þar sem maður á...

Flestir gullsmiðir voru bændur
Líf&Starf 28. febrúar 2022

Flestir gullsmiðir voru bændur

Árið 2011 hlaut Dóra Guðbjört Jónsdóttir gullsmiður þakkarviðurkenningu FKA – Fé...

Hann á það skilið? Á hann það skilið?
Líf&Starf 2. febrúar 2022

Hann á það skilið? Á hann það skilið?

Í kaflanum „Misseristalið og tildrög þess“ eftir Þorkel Þorkelsson, í 1. tbl. Sk...